
Uluslararası Ticaret Hukuku Nedir?
Uluslararası ticaret hukuku, farklı ülkelerde bulunan şirketler veya tacirler arasında mal ve hizmet satışlarını ve uluslararası ticari sözleşmeleri ele alan bir hukuk dalıdır. Bu karmaşık ve gelişen hukuk dalı,ticaretin düzgün ve adil bir şekilde işlemesini sağlamak için çeşitli kurallar ve ilkeler içerir.
Uluslararası Ticaret Hukukunun Kapsamı
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere çok çeşitli konuları kapsar:
- Milletlerarası Mal Alım Satımı: Bu, ticaretin temelini oluşturur ve mal alım satımı sözleşmelerinin oluşumuna, geçerliliğine ve yorumlanmasına ilişkin kuralları içerir.
- Milletlerarası Mal Taşıma Sözleşmeleri: Bu, malların bir ülkeden diğerine taşınması için kullanılan sözleşmeleri ve taşıyıcıların sorumluluklarını kapsar.
- Ödeme Araçları: Bu, ticarette kullanılan ödeme yöntemlerini, örneğin havaleleri, akreditifleri ve çekleri kapsar.
- Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları: Bu, ticari uyuşmazlıkların mahkemelerde veya tahkim yoluyla nasıl çözülebileceğine ilişkin kuralları içerir.
- Milletlerarası Ticari Sözleşmelerin Hukuki Rejimi: Bu, ticari sözleşmelerin hangi yasal sisteme tabi olduğunu ve hangi mahkemelerin yetkili olduğunu belirleyen kuralları kapsar.
- Gümrük Rejimleri: Bu, malların ithalat ve ihracatı için uygulanan kuralları ve prosedürleri kapsar.
- Milletlerarası Ticari Kuruluşlar: Bu, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) gibi uluslararası ticareti düzenleyen kuruluşları kapsar.
- Yabancı Sermaye Yatırımları: Bu, yabancı yatırımcıların haklarını ve sorumluluklarını düzenleyen kuralları kapsar.
- Kambiyo Mevzuatı: Bu, para birimlerinin döviz kurları ve döviz işlemleri ile ilgili kuralları kapsar.
- Milletlerarası Ticarette Finansman Teknikleri: Bu, ticaretin finansmanında kullanılan çeşitli yöntemleri kapsar.
- İthalat ve İhracat İşlemleri: Bu, malların ithalat ve ihracatı için gerekli adımları ve prosedürleri kapsar.
- Ticari Sözleşmeler: Bu, ticarette kullanılan çeşitli sözleşme türlerini ve bu sözleşmelerin içeriğini kapsar.
- E-ticaret: Bu, elektronik ortamda gerçekleştirilen uluslararası ticari işlemleri kapsar.
- Uluslararası Ticari Uyuşmazlıklar ve Çözüm Yolları: Bu, ticari uyuşmazlıkların nasıl önlenebileceğine ve ortaya çıktıklarında nasıl çözülebileceğine ilişkin kuralları kapsar.
Uluslararası Ticaret Hukukunun Kaynakları
Çeşitli kaynaklardan türeyen karmaşık bir hukuk dalıdır. Bu kaynaklar şunlardır:
- Uluslararası Sözleşmeler: Farklı ülkeler tarafından kabul edilen ve uluslararası ticaretin belirli yönlerini düzenleyen anlaşmalardır. En önemli uluslararası sözleşmelerden bazıları Birleşmiş Milletler Mal Alım Satımı Sözleşmesi (CISG) ve Gümrük İşbirliği Konseyi Gümrük Tarife ve Ticaret Sistemi (HS) Sözleşmesidir.
- Ulusal Hukuk: Her ülkenin kendi ulusal ticaret yasaları ve yönetmelikleri vardır. Ticarette faaliyet gösteren şirketlerin, faaliyet gösterdikleri her ülkenin ulusal hukukuna uyması gerekir.
- Yargı Kararları: Mahkemeler tarafından verilen kararlar, ticaret hukukunun gelişiminde önemli rol oynar. Bu kararlar, uluslararası ticaretle ilgili yasal ilkeleri ve kuralları açıklığa kavuşturmaya ve netleştirmeye yardımcı olur.
- Ticari Usuller : Ticarette yaygın olarak kullanılan ticari usuller ve gelenekler de uluslararası ticaret hukukunun bir kaynağını oluşturur.
Uluslararası Ticaret Hukukunda Yetkili Mahkemeler ve Tahkim
Uluslararası ticari uyuşmazlıklar, mahkemelerde veya tahkim yoluyla çözülebilir.
- Mahkemeler: Taraflar, uyuşmazlıklarını çözmek için ulusal veya uluslararası mahkemelere gidebilirler. Uluslararası ticaret uyuşmazlıklarında yetkili mahkemeler, genellikle sözleşmede belirtilen mahkemeler veya uyuşmazlığın ortaya çıktığı ülkenin mahkemeleridir.
- Tahkim: Tahkim, tarafların uyuşmazlıklarını bağımsız bir hakem veya hakem kurulu tarafından çözmeyi kabul ettiği özel bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Tahkim, genellikle mahkeme davalarından daha hızlı ve daha az maliyetli bir çözüm sunar.
Uluslararası Ticaret Hukukunda Türkiye’nin Yeri
Türkiye, ticaretin önemli bir merkezidir ve birçok uluslararası ticaret sözleşmesine ve anlaşmasına taraf olmuştur. Türkiye ayrıca, ticari uyuşmazlıkların çözümü için bir tahkim merkezi olarak da öne çıkmaktadır.
Uluslararası hukukta, karmaşık ve gelişen bir hukuk dalıdır. Ticarette faaliyet gösteren şirketlerin, bu hukuk dalının temel ilkelerini ve kurallarını anlamaları ve bunlara uymaları önemlidir.
Ticaret hukuku davalarıyla ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurabilirsiniz:
- İstanbul Ticaret Odası: https://ito.org.tr/
- İstanbul Barosu: https://www.istanbulbarosu.org.tr/
- Türkiye Barolar Birliği: https://www.tbk.org.tr/dalis-egitmenlerimiz/