Boşanma Davası Nedir? – Boşanma Süreçleri 2024
Boşanma Davası Nedir?
Boşanma davası özel hukuk alanındaki bir dava türüdür. Boşanma davası Adalet Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de en çok açılan ilk 10 davadan biridir. Boşanma davası, kaynağını Anayasamız ve Türk Medeni Kanunumuzda bulan evlilik kurumunun sona erme sebeplerinden biridir. Evlilik, eşlerden birinin ölümü, gaipliğine karar verilmesi veya cinsiyet değiştirmesi, evliliğin butlanına veya iptaline karar verilmesi ve boşanma ile sona erer. Boşanma davası, eşlerin boşanma sebeplerinden en az birini ileri sürerek açtığı davadır. Türk Medeni Kanunu’nda boşanmanın sebepleri sayılmıştır. İşte boşanma davası ancak bu sebeplere dayanabilir. Bu sebeplere dayanan boşanma sadece dava şeklinde mahkeme tarafından yerine getirilebilir.
Genel Boşanma Sebepleri
Hukuken genel boşanma sebebi olarak şunlar gösterilmiştir:
- Tarafların mizaçlarının uyuşmaması ve bu nedenle çıkan tartışmalar
- Geçimsizlik
- Tarafların evlilik yükümlülüklerini yerine getirmemeleri
- Şiddet, tartışma veya hakaret
- Güven sarsan davranışların sergilenmesi
- Genel boşanma sebepleri arasına birçok neden girebilir.
Özel Boşanma Sebepleri
Hukuken özel boşanma sebebi olarak şunlar gösterilmiştir:
- Terk,
- Akıl hastalığı,
- Zina,
- Hayata kast veya pek kötü ya da onur kırıcı davranış,
- Küçük düşürücü suç işleme veya haysiyetsiz hayat sürme.
Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Boşanma davası, tarafların boşanma ve ferileri ile ziynet eşyaları ve mal paylaşımı gibi konularda anlaşıp anlaşamamalarına göre 4721 sayılı Medeni Kanuna göre boşanma davası iki şekilde açılabilir:
Anlaşmalı boşanma davası veya Çekişmeli boşanma davası olarak açılabilir. Her iki tür boşanma davasının da açılması için yazılı bir dilekçe ile yetkili aile mahkemesine başvurulur. Boşanma dilekçesi taraflarca veya avukat aracılığıyla vekaleten hazırlanır. Dilekçe ekine çekişmeli boşanma davası ise deliller, anlaşmalı boşanma davası ise anlaşmalı boşanma protokolü eklenir.
Anlaşmalı Boşanma Davası
Anlaşmalı boşanma davası, TMK m.166/3’te düzenleme alanı bulmuştur. Buna göre; en az bir yıl süren evlilik birliklerinde, tarafların beraber başvurması ya da taraflardan birinin açtığı boşanma davasının diğer taraça kabulü halinde, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı kabul edilir. Bu durumda, mahkemece boşanma yönünde hüküm tesis edilebilmesi için, tarafların bizzat hakim tarafından dinlenmesi ve iradelerini özgürce ifade ettiklerine kanaat getirilmesi ve protokolün uygun bulunması gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Davasının dinlenebilmesi için Medeni Kanunda bazı şartlar getirmiştir.
a. Evlilik ilişkisinin en az 1 yıl sürmüş olması
Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için resmi nikahtan itibaren en az bir yıllık bir sürenin geçmiş olmasıdır. Taraflar arasında imam nikahı, nişanlılık ya da birlikte yaşama gibi hallerde geçen süre 1 yıllık süreye dahil edilemez.
b. Eşlerin mahkemeye beraber başvurmuş ya da bir eşin açtığı boşanma davasını diğer eşin kabul etmiş olması gerekir.
Taraflar ortak bir dilekçe ile başvurmaları sonucu anlaşmalı boşanma gerçekleşebileceği gibi eşlerden birinin usulüne uygun olarak açmış olduğu boşanma davasındaki tüm talepleri diğer tarafın kabul etmesi ile de anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir.
c. Tarafların hakim huzurunda boşanma iradelerini açıklamaları gerekmektedir.
Kanun, tarafların iradelerini hakim huzurunda özgürce açıklayabilmeleri için anlaşmalı boşanma için bu şartı getirmiştir. Hakim tarafların iradelerinin herhangi bir nedenle fesada uğradığını tespit ederse boşanma talebini ret edecektir.
d. Hakim, boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu ile ilgili düzenlemeyi uygun bulması gerekir.
Tarafların, hakime sunmuş oldukları anlaşma şartlarındaki maddi-manevi tazminat, nafaka (İştirak ve yoksulluk nafaksı), çocukların velayeti, çocuklar ile kişisel münasebet gibi hususların hakim tarafından uygun bulunması gerekir. Hakim gerek görürse bu şartlarda değişikliğe gidebilmektedir.
Anlaşmalı boşanma davası, Aile Hukuku kapsamında yer aldığından dolayı, Aile Mahkemesi‘nde açılır. Ancak, Aile Mahkemesi‘nin bulunmadığı yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi Aile Mahkemesi sıfatıyla bu davalara bakabilir. Yani, anlaşmalı boşanma davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemesi‘dir. Yetkili mahkeme ise Türk Medeni Kanunu’nun 168. maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre, boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Taraflar, aralarında düzenledikleri protokolü dava dilekçesine ekleyerek, bu hükme uygun olan yetkili Aile Mahkemesi‘ne başvurarak davayı açabilirler.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçe Örneği
İSTANBUL NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİ ’NE
Davacı : İsim Soyisim – TC
Vekili :
Davalı : İsim Soyisim – TC
Dava Konusu: Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Nedeni İle Anlaşmalı Boşanma Talebimiz hakkındadır.
Açıklamalar:
Davalı ile …….yılından bu yana evli bulunmaktayız ve evliliğimizden …..isimli müşterek bir çocuğumuz bulunmaktadır.
Şahsım ile davalı arasında, evlendiğimiz tarihten bu yana duygu ve düşünce birliği sağlanamamış, karşılıklı olarak sevgi ve saygı azalarak yok olma noktasına gelmiştir. Davalı ile yaklaşık bir yıldır fiilen ayrı yaşamaktayız. Aynı evi paylaşmamaktayız. Davalı ile olan evliliğimizin tek bağlayıcı unsuru müşterek çocuğumuzdu. Artık müşterek çocuğumuz da belli bir yaşa geldiği için fiili olarak bitmiş olan bu evliliğimizi resmi olarak da sonlandırmaya karar vermiş bulunmaktayız.
Davalı ile aramızda baş gösteren şiddetli geçimsizlik evlilik birliğimizin devamını imkânsız hale getirmiştir. Davalı ile tekrar bir araya gelerek evlilik birliğini devam ettirmemiz mümkün değildir. Davalı da aynı düşüncededir. Davalı ile ekte sunulan …….. tarihli protokolü düzenleyerek boşanmanın mali sonuçları ile müşterek çocuğumuzun durumu hakkında anlaşma yapmış bulunmaktayız.
Yukarıda saymış olduğumuz sebepler çerçevesinde evlilik birliğinin devam etmesi gerek şahsım gerekse de davalı eşim için mümkün olmadığından ve evlilik hayatı katlanılamaz bir hale gelmiş olduğundan dolayı evlilik birliğin temelden sarsılmış olması sebebiyle ekte sunulan protokol gereğince boşanmamıza karar verilmesi için sayın mahkemeye müracaat zarureti hasıl olmuştur.
İşbu sebeplerle, ekteki protokolde göz önünde bulundurularak davalı ile boşanmamıza karar verilmesini talep ediyoruz.
Hukuki Sebepler: MK 166/3, HUMK ve sair yasal deliller.
Deliller : Nüfus Kayıtları, Protokol ve her türlü yasal delil.
Netice ve Talep : Yukarıda izah ettiğim sebep ve gösterilen delillere binaen davanın kabulü ile evlilik birliğinin temelinden sarsılması ve davalı ile tekrar bir araya gelerek evlilik birliğini devam ettirmemiz mümkün olmadığından ve davalı taraf da boşanmayı kabul ettiğinden …….. tarihli protokol de göz önünde bulundurularak, davalı ile boşanmamıza karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim. 01.01.2024
Davacı
İsim imza
Ekler:
Nüfus Cüzdan Fotokopisi
… Tarihli Boşanma Protokolü
Çekişmeli Boşanma Davası
Bu dava türü ise taraflardan birinin boşanmak istemesine karşın diğer tarafın buna yanaşmaması veya yanaşmakla birlikte sonuçlarını kabul etmemesi, boşanmadaki kusurun kendisinden kaynaklanmadığından bahisle karşı boşanma davası açmasına dayanır. Çekişmeli boşanma davası, anlaşmalı boşanma davasına göre daha uzun süren meşakkatli bir süreci kapsar. Bir çekişmeli boşanma davası ortalama olarak 5-6 duruşmada sona ermektedir. İlk olarak ön inceleme duruşması gerçekleşecektir. Ön inceleme duruşması sonrasında 4-5 celse delillerin incelenmesi, tanıklar varsa tanıkların dinlenmesi işlemleri tamamlanacaktır.
Çekişmeli boşanma davası, Aile Mahkemelerine açılır. Aile Mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise boşanma davaları için yetkili mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Boşanmaya karar veren eşlerin son altı ay içerisinde ikamet ettikleri yerde veya taraflardan birinin ikametinin bulunduğu yerdeki mahkemelere boşanma davası açılabilir.
Anlaşmalı boşanma davasında kanun hükmü gereğince eşlerin en az bir yıl süredir evli olmaları şarttır. Çekişmeli boşanma davasında ise bu şart aranmaz. Eşler, evlilik süresinin herhangi bir zaman diliminde boşanma dava açabilmektedirler.
Boşanmaya karar veren taraf, kanunda bahsi geçen sebeplere dayanarak dava açmak zorundadır. Boşanma davasının şartları Türk Medeni Kanununda belirtilmiştir. Başlıca boşanma sebepleri şunlardır:
-Eşlerden birinin zina etmesi durumunda diğer taraf bu durumu dayanak göstererek dava açabilmektedir.
-Eşlerden birinin diğer eşin hayatına kastetmesi, onur kırıcı veya kötü davranışlarda bulunması da boşanma sebeplerindendir.
-Eşlerden birinin onur kırıcı, küçük düşürücü suçlar işlemesi veya haysiyetsiz bir yaşantı sürmesi ve eşinin bu tavırları sebebiyle daha fazla evlilik birliği içinde yaşamaya devam etmek istemeyen eş de boşanma dava açabilmektedir.
-Eşinin, kendisine ve çocuklarına karşı evlilik birliğinden doğan sorumluluklarını yerine getirmemek suretiyle, haklı bir sebep olmaksızın ortak konutu terk etmesi halinde de en az altı ay içerisinde terk edilen taraf boşanma davası açma hakkı vardır.
-Evlilik sorasında eşlerden birinde kalıcı akıl hastalığı oluşması sonucu diğer eşin hayatının çekilemez hale gelmesi durumunda da boşanma davası açılabilmektedir.
Türk Medeni Kanunun 166. Maddesinde yer alan evlilik birliğinin sarsılması ve ortak yaşamın yeniden kurulamaması ise genel boşanma sebeplerindendir. Bu hususlara dayanarak boşanmak isteyen eş, anlaşmalı boşanma davası da çekişmeli boşanma davası da açılabilir.
Çekişmeli Boşanma Davası Dilekçe Örneği
……… Aile Mahkemesi Hakimliği’ne;
Davacı ve Davalı Kimlik Bilgileri: İsim, soyisim, T.C. kimlik no ve adres.
Konu: Evlilik birliğinin sarsılması sonucu boşanma, velayet, tazminat ve nafaka talepleridir.
Açıklamalar:
Taraflar …….. tarihinde evlenmiş olup son 12 yıldır evlidir. …………… (boşanma sebepleri) nedenlerinden dolayı evlilik birliği sarsılmış ve devam edemez hale gelmiştir.
Velayet talebim vardır / yoktur.
Ortak çocuk için …….. TL iştirak nafakası talep ediyorum. ………………….. (nedenleri)
Şahsım için yoksulluk nafakası talep ediyorum. ………………………….. (nedenleri)
Davalıdan ………… TL maddi, ……………. TL manevi tazminat talep ediyorum. ……… (nedenleri)
Deliller: Nüfus kayıt örnekleri, tanıkları beyanları, yazılı deliller…
Sonuç ve Talep: Yukarıda yazan konular ile ilgili karar beklentisi yazılmalıdır.
Davacı, isim, soyisim ve imzası.
Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Hukuk sisteminde yalnızca boşanma davaları için değil her türlü dava için kesin bir süre elbette öngörülemez. Çünkü her mahkemenin iş yükü farklı olmakla beraber tebligat aşaması, delillerin toplanılması, adli tatile girme durumu, tanıkların duruşmaya gelmesi gibi davanın süresini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Her davanın seyri farklılık göstermektedir. Açılmış olunan boşanma davalarında özellikle dosyaya sunulan deliller, toplanılması istenilen deliller de süreyi etkilemektedir. Diğer yandan mahkemelerin celse ertelemesinde o mahkemenin iş yükü de etkilemektedir. Duruşma, dosya yoğunluğu olan mahkemelerde en az 3 ay sonrasına duruşma erteleme durumları olabilmektedir. Ancak tahmin edilebilir bir zaman aralığı verilebilir.
Boşanma Davası Aşamaları
Boşanma; var olan bir evlilik birliğinin mahkeme kararıyla son bulmasıdır. Tanımdan hareketle, boşanmanın mümkün olabilmesi için ilk olarak hukuki bakımdan geçerli bir evliliğin var olması gerektiği açıktır. Açılacak boşanma davasının anlaşmalı ya da çekişmeli olmasına göre değişmekle birlikte, boşanma davası aşamaları genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
1 – Dava Dilekçesi Hazırlanması
2 – Görev – Yetki Sahibi Mahkemeye Başvuru
3 – Yargılama Safhası
Dilekçeler Aşaması
Duruşma Aşaması
Karar Aşaması
4 – Temyiz Safhası
5 – Kararın Kesinleşmesi
Benzer Makaleler
Boşanma Davalarında Kusurun Rolü
Eşlerden Birinin Ortak Çocuğu Yurt Dışına Çıkarması
Sık Sorulan Sorular
Boşanmak için ilk önce ne yapmak gerekir?,
Boşanma davası ne kadar para tutar?,
Boşanma davası için ne kadar para gider?,
Boşanma davası ücreti ne kadar?,
Avukatsız çekişmeli bosanma dilekçesi,
çekişmeli bosanma-dilekçesi örneği,
tek-tarafli-bosanma dilekçesi örneği,
Avukatsız çekişmeli bosanma Dilekçesi Örneği Word
avukatsız tek-taraflı-bosanma dilekçesi örneği
tek-tarafli-bosanma dilekçesi örneği pdf
ücretsiz bosanma-dilekçesi
Bosanma-Dilekçesi Örneği