Miras Hukuku
Miras Hukuku
Miras hukuku, bir kişinin ölümü halinde malvarlığının kimlere ve nasıl geçeceğini düzenleyen bir hukuk dalıdır. Bu alan, hem miras bırakanın iradesini hem de kanunun belirlediği kuralları dikkate alarak mirasın nasıl dağıtılacağını belirler. Miras hukuku, mirasçıların kimler olduğunu, mirasın nasıl paylaştırılacağını, mirasla ilgili borç ve alacakların nasıl ele alınacağını ve mirasın yasal süreçlerini kapsar. Bu alandaki temel kavramlar arasında tereke, mirasçı, vasiyetname, miras sözleşmesi, mirasın reddi ve miras paylaşımı gibi konular yer alır.
Mirasçılar ve Çeşitleri
Mirasçılar, miras bırakanın ölümüyle birlikte onun malvarlığının tamamına veya bir kısmına sahip olan kişilerdir ve iki çeşittir:
Yasal Mirasçılar: Kanunun belirlediği kişilerdir. Bunlar, miras bırakanın altsoyu (çocukları, torunları), üstsoyu (ana, baba, büyükana, büyükbaba), eşi ve kardeşleridir. Yasal mirasçılar, zümre sistemi adı verilen bir sıraya göre mirastan pay alırlar.
Atanmış Mirasçılar: Miras bırakanın ölmeden önce yaptığı ölüme bağlı tasarruflarla (vasiyetname veya miras sözleşmesi) belirlediği kişilerdir. Atanmış mirasçılar, yasal mirasçılardan farklı olarak kan bağı veya evlilik bağı ile miras bırakana bağlı olmak zorunda değildirler. Ancak atanmış mirasçıların pay alabilmesi için yasal mirasçıların saklı paylarına dokunulmaması gerekir.
Tereke Nedir?
Tereke, miras bırakanın ölümüyle birlikte onun malvarlığından ayrılan ve mirasçılara geçen kısımdır. Tereke, taşınır ve taşınmaz malların yanı sıra alacaklar, borçlar, haklar ve yükümlülükleri de kapsar. Bu, miras bırakanın bıraktığı tüm mali değerlerin ve yükümlülüklerin toplamını ifade eder ve miras hukuku süreçlerinde bu malvarlığının nasıl yönetileceği ve mirasçılara nasıl paylaştırılacağı üzerine odaklanılır
Mirastan Pay Almanın Şartları
Mirastan pay almanın temel şartları şunlardır:
Miras Bırakanın Ölümü: Mirastan pay alabilmek için öncelikle miras bırakanın ölmüş olması gerekir. Miras bırakanın gaipliğine karar verilmesi durumunda da mirastan pay alınabilir.
Miras Bırakana Bağlılık: Mirastan pay alabilmek için ya kan bağı veya evlilik bağı ile miras bırakana bağlı olmak ya da onun tarafından atanmış olmak gerekir.
Mirascılık Sıfatının Kazanılması: Mirastan pay alabilmek için ya yasal olarak zümre sistemi içinde yer almak ya da atanmış olarak veraset ilamında adının yazılı olması gerekir.
Mirascılık Sıfatının Kaybedilmemesi: Mirastan pay alabilmek için mirascılık sıfatını kaybetmemiş olmak gerekir. Mirascılık sıfatı, mirası reddetmek, mirastan yoksun bırakılmak veya çıkarmak gibi sebeplerle kaybedilebilir.
Mirası Reddetme ve Feragat Etme
Mirası reddetmek mümkündür ve mirastan doğan borçlardan kurtulmak için yapılır. Mirastan feragat etmek, miras hakkından vazgeçmek anlamına gelir.
Mirasçıların Borçları:
Mirasçılar, mirası reddetmedikleri sürece, miras bırakanın borçlarından sorumludurlar, ancak bu sorumluluk sınırlıdır.
Mirasçılar, mirası reddetmedikleri sürece, miras bırakanın borçlarından da sorumlu olurlar. Ancak, bu sorumluluk sınırlıdır. Mirasçılar, miras bırakanın borçlarından ancak kendilerine kalan miras payı oranında sorumlu olurlar.
Bu, mirasçıların borçlardan kurtulmak için mutlaka mirası reddetmeleri gerekmediği anlamına gelir. Mirasçılar, mirası kabul ettikten sonra, borçlulara karşı miras paylarını aşan bir sorumluluk kabul etmediklerini bildirerek, sınırlı sorumluluk ilkesinden yararlanabilirler
Küçüklerin Miras Hakları:
Küçük mirasçıların hakları Türk Medeni Kanunu kapsamında korunur ve küçük mirasçının menfaatine olan işlemler için aile mahkemesinden izin alınması gereklidir.
Mirasın İntikali:
Miras, miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren mirasçılara geçer.
Mirasın intikali, miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren mirasçılara geçme sürecidir. Bu süreç, miras bırakanın ölümünden sonra başlar ve mirasçıların tüm yasal süreçleri tamamlamaları ve mirasın paylaşımına karar vermeleri gerekmektedir.
Mirasın intikali sürecinde, mirasın tespiti, mal beyanı, borç ve alacakların düzenlenmesi ve nihayetinde mirasın mirasçılar arasında paylaştırılması işlemleri gerçekleştirilir
Mirasın Vergilendirilmesi:
Mirasın vergilendirilmesi Türkiye’de belirli kanunlar çerçevesinde yapılır.
Mirasın vergilendirilmesi, Türkiye’de 7338 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Bu süreçte, mirasın devralınması sırasında mirasçılar, mirasın değeri üzerinden veraset ve intikal vergisi ödemekle yükümlüdürler.
Mirasın değeri ve mirasçının derecesine göre belirlenen vergi oranları, vergi dairesine başvurularak öğrenilebilir ve ödeme süreci başlatılabilir. Bu süreç, mirasın mali değerinin tespiti ve bu değer üzerinden yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesini içerir.
Evlatlık ve Üvey Çocuklar:
Evlatlık ve üvey çocuklar, miras hukukunda farklı şekilde değerlendirilir.
Ortak Mal Paylaşımı:
Miras bırakanın ölümünden sonra gerçekleşir ve paylaşım süreci, mirasın tespiti ve değerinin belirlenmesi şeklinde ilerler.
Miras Sözleşmesi ve Vasiyetname:
Miras sözleşmesi, miras bırakanın yaşamı boyunca kendi mal varlığı üzerinde tasarrufta bulunmasını sınırlandıran ve gelecekteki mirasçıların paylarını belirleyen bir sözleşme türüdür. Vasiyetname ise kişinin hayatta iken belirlediği irade beyanıdır.
İcra Takibi:
Miras hukukunda icra takibi yapılabilmesi için alacağın varisler tarafından kabul edilmiş olması gerekmektedir.